تغییر جنسیت از مرد به زن و از زن به مرد در قانون ایران و رویه قضایی

 مجوز تغییر جنسیت را فقط دادگاه صادرمی کند. دادگاه صالح برای رسیدگی به دادخواست تغییر جنسیت دادگاه خانواده میباشد. افراد زیادی در جهان به علت مشکلات ژنتیکی و اختلالات جنسی مثل افراد  ترنس سکچوال یا تراجنسی زمانی که به سن بلوغ میرسند  و خوب و بد و تشخیص میدهند و شروع به شناخت خود میکنند با توجه به روحیات و اخلاقیات خود احساس میکنند که در کالبدی اشتباه حبس شدند و به جنس دیگری تعلق دارند بنابراین تمایل به تغییر جنسیت مثلاً از زن به  مرد یا برعکس پیدا می کنند .

۱- ترانس سکچوال یا تراجنسی به افرادی گفته میشود که از نظر روانی از جنسیت خودشان راضی نیستند  بدون اینکه هیچگونه مشکلی در اندام جنسی آن ها وجود داشته باشد یعنی اندام جنسی زنانه ولی روان مردانه ای دارند  و تمایل به تغییر جنسیت دارند در واقع این افراد از  یک نوع اختلال هویت جنسی برخوردارند.

۲- دوجنسی یا ترنس به چه افرادی گفته می شود  : افرادی گفته می شود  که آلت تناسلی بینابینی دارند یعنی مشخص نیست که این افراد زن هستند یا مرد یا یکی از آن در این افراد غالب است مثلا اندام جنسی فرد بیشتر به سمت مرد بودن یا برعکس می باشد و یک نوع غلبه دارد بر دیگری .

مراحل مورد نیاز برای تغییر جنسیت

• تایید روانشناس و روانپزشک معتبر که دارای صلاحیت باشد
• گذراندن دوران روان درمانی و خودشناسی
• دریافت تاییدیه مبنی بر ترنس بودن از روانپزشک
•  انجام آزمایشات هورمونی و کاریوتایپ برای اطمینان از اینکه فرد دچار اختلالات هورمونی یا کروموزونی نیست
•  ثبت دادخواست تغییر جنسیت
•  ارجاع به پزشکی قانونی
•  تایید پزشکی قانونی و صدور تادیه پزشکی قانونی
•   دریافت حکم از دادگاه  مبنی بر جواز تغییر جنسیت

مدارک مورد مورد نیاز برای ثبت دادخواست  تغییر جنسیت

 ۱-گواهی پزشکی از روانشناس و روانپزشک معالج  و نتایج آزمایشات هورمونی

 ۲- شناسنامه و کارت ملی متقاضی

 ۳-تنظیم و ارائه کردن دادخواست تغییر جنسیت در دادگاه

 معمولاً افرادی که دادخواست های تغییر جنسیت رو مطرح می نمایند برای تسریع در فرایند رسیدگی و صدور حکم ابتدا امر با مراجعه به روانپزشک و روانشناس در بیمارستانهای روزبه یا مرکز تخصصی روانپزشکی دانشگاه تهران و مراکز متعدد دیگر  مدارک پزشکی و تاییدیه و آزمایشات مورد نیاز را انجام و تهیه می نمایند  و زمانی که به یقین رسیدند که نمی توانند در  جنس خودشان باقی بمانند در واقع در کالبد جسمی خود حبس شده اند به طوری که جسم و روان با هم همخوانی ندارد. ابتدا امر  پرونده های بالینی و گواهی های پزشکی پیوست  دادخواست تغییر جنسیت  می گردد و بر اساس ان مدارک از طریق دادگاه و به پزشکی قانونی ارجاع می شود و پزشکی قانونی با بررسی مدارک و مستندات پزشکی و آزمایشات ... گواهی پزشکی را صادر می نماید و دادگاه بر اساس آن حکم یه تغییر جنسیت صادر می کند . سوالی که مطرح می گردد این است  آیا در دادخواست تغییر جنسیت خواسته باید تنها تغییر جنسیت باشد یا الزام اداره ثبت احوال به تغییر شناسنامه نیز درج گردد؟ پاسخ خیر است  خواسته تنها باید تغییر جنسیت ثبت گردد زیرا ابتدا امر باید حکم تغییر جنسیت صادر، و فرد عمل جراحی را انجام  دهد و  سپس دادخواست تغییر شناسنامه را درصورتی که اداره ثبت  احوال درخواست فرد را  از طریق هیئت نظارت  یا حل اختلاف براساس  ۸ شرطی که برای صدور شناسنامه است صادر نکند و از وظایف خود تخطی کند فرد باید به طرفیت اداره ثبت احوال دادخواست تغییر شناسنامه را به استناد این که محاکم مرجع ثبت و از طریق تظلم خواهی عام هست پیگیری نمایید .تغییر شناسنامه  فرایندی اداری و فرایند حقوقی نیست ماهیتاً امر قضایی نیست بلکه اداری است .

اخلاق پزشکی جدید، به منظور حل این معضل، از اصل اتونومی، به معنای احترام به خودمختاری و استقلال فردی، بهره گرفته می شود؛ به این معنا که پزشکان، پس از قرار دادن اطلاعات لازم در اختیار بیمار از طریق جلب مشارکت وی، در خصوص نحوه درمان یا عدم درمان او تصمیم می گیرند.

آیا رضایت پدر در تغییر جنسیت شرط است ؟

خیر ،رضایت پدر شرط نیست اما از خانواده برای انجام تحقیقات مبنی برای تمایلات فرد، نوع پوشش ،سبک برخورد و بازی با هم سالان ...مورد دعوت و پرسش قرار می گیرند .

 نظریه مختلف حقوقی در مورد تغییر جنسیت

دکتر صفایی تغییر جنسیت رو قبول ندارند و آن را امری  محال  و غیر اخلاقی می دانند اما از  نظر فقهی  قضات در قبال افرادی که ترنس یا دوجنسه هستند حکم به صفت غالب صادر می نمایند   اما از نظر پزشکی ملاک تصمیم گیری باید خود  شخص باشد  و پزشک حق تصمیم گیری به جای شخص را ندارد زیرا رابطه جنسی و میل جنسی در کشور ما  به علت بعد مذهبی و عرفی  که وجود دارد بسیار مغموم واقع شده  است این در صورتی که علت اکثر طلاق ها عدم توجه به نیاز جنسی می باشد  بهترین راحل برای صدور رای تغییر جنسیت کمک از  روانشناس و سکسولوژیست می باشد مقنن در ماده .... قانون مدنی  اشعار می دارد هرکس به سن بلوغ رسید عاقل و رشید مگر اموالی که در اختیار دیگری باشد که باید  رشدش را  اثبات نماید

سوال دیگری که مطرح می گردد  آیا در تغییر جنسیت اجازه شوهر شرط می باشد ؟ خیر مانند مبحث سقط درمانی که اجازه شوهر شرط نیست در تغییر جنسیت هم اجازه شوهر شرط نیست مثلاً آقایی با خانمی ازدواج میکند و خانم بعد از مدتی  میل جنسی مردانه پیدا میکند و دادخواست تغییر جنسیت مطرح می نماید  در این مورد اجازه شوهر شرط نیست زیرا با تغییر جنسیت ازدواج از نظر دکتر کاتوزیان منفسخ و از نظر دکتر شهیدی و امام خمینی  باطل می گردد .در فقه و در قانون مرد تنها حق مالکیتی  که نسبت به همسر و زنش دارد حق استنفاع می باشد یعنی تمکین خاص اما در  عرف و فقه می گویند  زن بدون اجازه شوهر نمیتواند از منزل خارج شود و علت این امر را تضییع حق تمکین خاص مرد قرار داده اند .زوجه تحت هر شرایط ملزم به تمکین خاص از زوج می باشد مگر موارد احصاء شده در قانون ۱- زوجه حق حبس داشته باشد ۲- بیماری واگیر مثل سوزاک و زگیل تناسلی ...۳- خوف ضرر جانی ،مالی ،ارضی

تاثیر تغییر جنسیت در ازدواج

 شخص زمان یعنی هر شخصی در زمانش با حکم همون زمان در نظر گرفته می شود  احکام دایر بر حقیقت است .اسلام گفته با دست غذا خوردن مستحب است زیرا انسانها ابتدای امر با استخوان های مردار قاشق  میساختند و آن قاشق ها دارای میکروب و موجب بیماری میشدند.  دروغ گفتن حرام اما جرم نیست  فلسفه حقوق طبیعیه  این که ماهیت تغییر جنسیت و تاثیر آن  بر ازدواج انفساخ عقد نکاح

  آیا بعد از تغییر جنسیت فرد باید عده نگه دارد؟  خیر  بعد از تغییر جنسیت نیاز به نگه داشتن عده نیست

تاثیر تغییر جنسیت بر نفقه

  آیا کسی که تغییر جنسیت داده و از قالب زن تبدیل به مرد شده میتواند نفقه گذشته اش را مطالبه کند ؟ بله نفقه گذشته جزو دیون زوج محسوب می گردد و قابلیت مطالبه دارد .

تاثیر تغییر جنسیت در مطالبه مهریه

خانمی بعد از ازدواج تغییر جنسیت بدهد حکم مهریه به چه صورتی می باشد ؟  بستگی به نوع تمکین  فرد و باکره بودن و باکره نبودن فرد دارد طبق قانون مدنی اگر باکره باشد و  مهرالمسمی تعیین شده باشد باید  نصفش رو پرداخت کند اگه با کره نباشد باید مهریه به صورت  کامل پرداخت کند .

 تاثیر تغییر جنسیت بر ارث

بر اساس جنسیت فرد  در زمان فوت مورث محاسبه می گردد

 خانمی تغییر جنسیت داده پدرش در زمانی که دختر بوده از دنیا رفته سهم الارث به صورت  نصف مرد بهش تعلق میگیره و قاضی باید توجه کند فردی که تغییر جنسیت داده در زمان فوت مورث چه جنسیتی داشته و بر اساس آن حکم صادر کند .

 اگر زوجین هردو تغییر  جنسیت بدهند آیا ازدواجشون صحیح باقی میمونه یا منفسخ می گردد؟در  صورتی  که در عمل پزشکی جهت تغییر جنسیت  تقدم و تاخری صورت نگردد یعنی هر دو در یک تایم و به صورت همزمان انجام دهند  ازدواجشان همچنان صحیح می باشد  ودر غیر این صورت منفسخ می گردد. تاثیر  تغییر جنسیت بر حضانت فرزندان:  اگر مادری تغییر جنسیت بدهد برای کودک تا آخر عمرش نقش مادر رو دارد و حضانتش تا ۷ سالگی با او می باشد  حتی اگر طی  این ۷ سال عمل جراحی انجام بدهد همچنان حضانت فرزند طی مدت قانونی با او است  منتها در صورت ازدواج مجدد در کالبد و بدن جدیدش یعنی (مرد )حضانت از او گرفته و به پدر و جد پدری سپرده می شود همینطور برعکس اگه پدر تغییر جنسیت بدهد ؛ولی، کودک باقی خواهد ماند مگر اینکه به کودک آسیب بزند و بر خلاف مصلحت کودک باشد که از او ولایت  سلب می گردد و  در غیر این صورت تا آخر عمر ولایت با پدر باقی می ماند  هرچند که در کالبد زن باشد ولی اگه کودک مصلحتش ایجاب کند که ولایت از او ساقط گردد در صورت اثبات عدم صلاحیت ، ولایت به مادر منتقل نمی گردد بلکه ولایت با جد پدری و در صورت فوت اون با حاکم شرع می باشد .

برای دریافت مشاوره حقوقی به صورت مشاوره حقوقی تلفنی، مشاوره حقوقی حضوری و مشاوره حقوقی انلاین و رایگان با شماره 09212242670 تماس بگیرید.