تغییر جنسیت، یکی از مسائل نوپیدا اما پر تکرار در روزگار ما است که بگومگو پیرامون آن، سرزبان ها جریان دارد و توجه زیادی را به خود معطوف داشته است، به ویژه برای آن دسته از افراد جامعه که ناراضیان جنسی هستند و تمایلی به جنسیت فعلی خود ندارند و یا با اختلال جنسی مواجه اند و قصد دارند در کالبد جنس مخالف زندگی کنند. بنظر می رسد عدم رضایت، تنها محدود به جنسیت نبوده بلکه شامل جسمیت نیز می شود. این دسته تمایل دارند از جنس و جسم فعلی به جنس و جسم مخالف تغییر یافته و یک زندگی کاملا متفاوتی را حسب میل خود ایجاد نمایند.علی رغم کثرت متقاضیان تغییر جنسیت، این امر یک اقدام عادی نبوده بلکه با چالش های عدیدی مواجه است، خروج از هویت اصلی یا طبیعی به هویت غیر اصلی و تصنعی که دارای جسم، اخلاق و رفتاری متفاوت است هم با چالش ها در میان اطرفیان روبرو است و هم مسئله شرعی و قانونی مطرح اند، در همین ارتباط، برخی از محققان دینی آن را تغییر خلقت الهی می دانند و از طرفی دیگر، سوال ایجاد می گردد که آیا قانون داخلی کشور آن را پذیرفته است، و با چه شرایطی؟ بطور کلی در این نوشتار، سعی شده مسائلی همچون حکم شرعی، قانونی و سوالات مندرج در ذیل را مورد کنکاش قرار داده و پاسخ علمی تحقیقی برای هر کدام از آنها ارائه شده است.

تغییر جنسیت به چه معناست؟

قبل از هر چیز بایستی با معنا و مفهوم تغییر جنسیت آشنا شده و درک صحیحی از آن داشته باشیم. تغییر جنسیت، برای مردان و زنانی که میلی به مرد و زن بودن خود ندارند، این است که با طی مراحل پزشکی و قانونی خود را از مرد به زن و بالعکس تغییر می دهند که به دو صورت قابل انجام است، یکی جنسی و دیگری زیبایی ظاهری. جنسی اینگونه است که با انجام عمل جراحی، آلت مردانه را بر می دارند و آلت زنانه ایجاد می نمایند، برای انجام این کار پوست آلت مردانه و بیضه ها را در داخل، میان مقعد و مثانه می سازند تا بجای واژن یا همان آلت تناسلی زن قرار گیرد، جراح متخصص همچنین قادر است، حس خوب جنسی و ادرار کردن را در این ناحیه ایجاد نماید.  تا اینجا قضیه به پایان نرسیده، بلکه بخشی از آن به سر انجام رسیده و بخش دیگر، یعنی زن سازی ظاهری برای فرد آغاز می گردد، در این مرحله برای ایجاد یا بزرگ تر کردن سینه مردی که قصد دارد زن شود از پروتز سینه یا جراحی پلاستیک استفاده می شود. همچنین بینی، فک، چانه، ابرو، گلو و پیشانی مورد عمل جراحی قرار می گیرند تا شکل زنانه بصورت کامل نمایان گردد.برای دریافت مشاوره حقوقی با شماره 09212242670 تماس بگیرید.

 تغییر جنسیت از دیدگاه اسلام

تغییر جنسیت، از دیدگاه اسلام با نظر به وضعیت شخص، حکم متفاوت است، با این تفصیل که اگر فرد دارای دو آلت تناسلی مردانه و زنانه بود باید دید، با کدام یک از این دو جنس و علائم آن شبیه تر و گرایش دارد به همان جنس ملحق می گردد. اگر دارای ریش و سبیل بود، مذکر بوده و جایز است با زنی ازدواج کند و اگر دچارحیض می شد، اُنوثیت در او ارجحیت داشته و می تواند شوهر کند بدون نیاز به تغییر جنسیت و با درمان تک جنسی کردن. اما اگر میان ذُکوریت و اُنوثیت برابری می کرد، در اصطلاح فقهی (خنثی) عنوان دارد و تغییر جنسیت برای چنین فردی به اجماع عالمان دینی مشروع است.  

و اگر دارای یک آلت بود خواه زنانه و خواه مردانه، بر اساس نظریه فقهای امامیه، سه رأی وجود دارد: مطلقا جایز، مطلقا ناجایز و مشروط. از میان این سه دیدگاه، مشروعیت مشروط، قابل توجه و راجح است. طبق این دیدگاه، فردی که دارای یک آلت تناسلی است و تمایل به جنس مخالف دارد، تغییر جنسیت برای او در صورتی جایز است که پزشک متخصص و قابل اعتماد مشکل جنسی او را تائید کند، به گفته این دسته، ناجایز دانستن تغییر جنسیت برای این شخص، موجب فساد و سوء رفتار در جامعه می شود، یکی از مراجع شیعه که مورد مشارالیه را مشروع دانسته است، امام خمینی (ره) هستند.

نکته:  اگر پزشک حاذق و قابل اعتماد، منفعت مشروع عقلایی، وجود مشکل جنسی و وضعیت روحی روانی را تائید نکند تغییر جنسیت مشروعیت پیدا نمی کند چرا که درمان برای بیماران است و افراد سالم نمی توانند تحت درمان قرار گیرند. فقهای اهل سنت معتقد به ممنوعیت مطلق هستند، از این جهت، هیچ آثار جدیدی با تغییر جنسیت مترتب نمی کنند، به اعتقاد این دسته، تغییر جنسیت در حکم تغییر خلقت است و می گویند بر انسان ها واجب است که به قضا و قدر الهی راضی بوده و آن را تغییر ندهند. برای دریافت مشاوره حقوقی تلفنی با شماره 02147625900 تماس بگیرید.

 آیا تغییر جنسیت از مرد به زن در قانون ایران جرم انگاری شده است؟

قوانین کشور ما، از فقه امامیه مأخوذ است از آنجا که مراجع برجسته امامیه، معتقد به مشروعیت تغییر جنسیت هستند جرم انگاری برای این مسئله منتفی است. آمارها حاکی از آن است که سالانه ده ها نفر مجوز تغییر جنسیت، از مراجع قانونی دریافت می کنند. متقاضیان تغییر جنسیت از مرد به زن  12% بیشتر است نسبت به خواهان تغییر جنسیت از زن به مرد.

 در چه صورت می توان تغییر جنسیت داد؟

افرادی که تمایل به خروج از ذُکوریت و ورود در کالبد اُنوثیت دارند اقدام به تغییر جنسیت می کنند، اما باید پیش از آن ثابت کنند که تمایلات شان هوس زود گذر نیست و میل همیشگی و لاینفک آنهاست، باید تمایل دو جنسیتی قطعی و دست کم دو روانپزشک متخصص تائید کنند، خواهان بایستی جهت اطمینان به مدت یکسال در شکل جنس مخالف زندگی کند و به عواقب آن کاملا واقف باشد، عوارض احتمالی جراحی مانند دیگر جراحی ها دور از احتمال نیست. همینطور آثار اجتماعی دارد و حقوق مردانه ی خود را از دست می دهد با این وجود عناوین خانوادگی تغییر نمی کنند برادر، عمو، دایی، پدر، پدر بزرگ همچنان باقی است یعنی با وجود زن شدن همچنان برادر، عمو، دایی، پدر و پدر بزرگ شناخته می شود. حجاب بر او واجب می گردد و جسم لطیف جامعه در نظر گرفته می شود از این بابت اذن شوهر در صوت شوهر کردن در مواردی الزامی خواهد بود. برای دریافت مشاوره حقوقی انلاین و رایگان در وبسایت وکلای تلفنی ثبت نام نمایید.

تغییر جنسیت، مراحل و شرایطی دارد که پس از طی آنها و احراز شرایط، امکان عمل جراحی فراهم می گردد، از جمله :

خواهان بایستی به سن قانونی برسد از افراد زیر سن 18 سال خواسته پذیرفته نمی شود، و اضافه وزن نداشته باشد. سپس با مراجعه به روانپزشک، روان درمانی را به پای تکمیل رسانده و تاییدیه ترنس بودن از روانپزشک دریافت نماید، انجام آزمایش برای تشخیص بیماری هایی نظیر: اختلالات هورمونی یکی دیگر از مراحلی است که بایستی طی شود.

 بهترین وکیل برای تغییر جنسیت مرد به زن کیست؟

هر چند تمام وکلا، در حوزه فعالیت شان بهترین اند، اما میدان دانش حقوق، بسیار وسیع و منحصر به فرد است تا جایی که در جزء جزء زندگی تمام افراد عالم دخالت و برد دارد، از این جهت بهتر است، وکلا تخصص بندی شده و هر وکیل در چارچوب تخصص اش بهترین تلقی شود، همانطور که قضات دادگاه، با وجود کسب دانش حقوق در معنای عام، در موضوع خاصی به قضاوت می دارند وکیل نیز با نظر به تخصص در موضوعات خاصی، ممتاز شناخته شود که البته قضیه به همین شکلی است. افرادی که قصد خروج از جنسیت اصلی را دارند، با امور خانواده نظیر، ازدواج، طلاق، نفقه، ولایت، قیمومت و روابطی از این قبیل، مواجه خواهند شد برای این موضوع وکیل خانواده یا بهترست بگویم وکیل متخصص در امور خانواده بهترین است. وکیل با تجربه ای که قادر است روند رسیدگی تغییر جنسیت را در دادگاه خانواده در سریع ترین زمان ممکن به نتیجه مطلوب برساند، و اسباب شادمانی موکل و ختم یأس و اندوه آنان را فراهم سازد. بنابر این متقاضیان تغییر جنسیت برای سرعت بخشیدن به دادخواست خود، از انتخاب وکیل خوب و با تجربه خانواده غلفت ننماید، حتما قبل از هر اقداماتی مشاوره انجام داده و از تخصص وکیل، بهره وافی را ببرند چرا که دریافت حکم قانونی آسان نیست. شما می توانید با موسسه وکلای تلفنی به صورت شبانه روزی تماس گرفته و با یکی از وکلای متخصص در زمینه تغییر جنسیت مشورت نمایید.

 آیا برای تغییر جنسیت از مرد به زن نیاز به دریافت حکم قانونی است؟

همانگونه که پیش تر ذکر گردید، متقاضی تغییر جنسیت مرد به زن، باید به سن قانونی رسیده باشد و تمایلات جنسی اش را زیر نظر روانپزشک به اثبات برساند، آزمایشات لازم را انجام داده باشد، در مرحله بعد، به دادگاه صالح، جهت تشکیل پرونده خواسته خود، مراجعه می کند، دادگاه صالح برای این خواسته، تنها دادگاه خانواده می باشد که صلاحیت دارد مجوز برای حکم قانونی تغییر جنسیت را صادر نماید و پزشکان بر اساس حکم مزبور اقدام به جراحی و تغییر جنسیت می نمایند، و بدون مجوز قانونی مجاز نیست. چنانچه موردی از شرایط و مراحل قانونی ناقص باشد متقاضی به نتیجه مطلوب نخواهد رسید دادگاه براساس مستندات ارائه شده تصمیم می گیرد، برای دریافت حکم قانونی می توان از دو مسیر وارد شد ابتدا، مراجعه مستقیم به روانپزشک و سپس دادگاه، یا ابتدا، مراجعه مستقیم به دادگاه و سپس روانپزشک، اما در هر دو صورت تاییدیه پزشکی قانونی دریافت و به دادگاه ارائه می گردد، در صورت عدم احراز شرایط، پزشکی قانونی به عدم لزوم تغییر جنسیت نظر می دهد؛ با همراهی یک وکیل با تجربه از این سد عبور نموده و روند رسیدگی را به خوبی طی نمایید.  

 برای تغییر جنسیت قانونی به کدام مرجع قانونی مراجعه  کنیم؟

تمام امور خانواده در صلاحیت دادگاه خانواده می باشد، نظیر ازدواج، طلاق، مهریه، نفقه، تمکین، نشوز، حضانت طفل، ملاقات طفل، اجرت المثل، نامزدی، جهیزیه، صیغه موقت، رجوع از طلاق، فسخ نکاح، نسب، ولایت قهری، قیمومت، رشد و حجر، غایب مفقود الاثر، کودکان بد سرپرست و بی سرپرست، تغییر جنسیت و اهدای جنین، مواردی هستند که تنها در صلاحیت دادگاه خانواده می باشد. هر کدام از دعوی مزبور باید در این دادگاه طرح و رسیدگی شوند و هرگونه دعوی خارج از موضوعات فوق در این دادگاه قابل طرح و رسیدگی نیست. همچنین با صدور مجوز تغییر جنسیت، امکان تغییر نام کوچک از مرد به زن در شناسنامه و کارت ملی امکان پذیر خواهد بود، و تا قبل از آن، ثبت احوال نمی تواند نسبت به تغییر نام کوچک مبادرت ورزد. برای دریافت مشاوره حقوقی تلفنی با شماره 09212242670 تماس بگیرید.

 شرایط ازدواج برای مردی که تغییر جنسیت داده به چه صورت است؟

در اسلام و حقوق ایران، اختلاف در جنس یکی از شرایط صحت ازدواج است، و ازدواج با همجنس حرام و منع قانونی در ایران دارد. ملاک ذُکوریت و اُنوثیت، آلت تناسلی است، اگر دارای آلت مردانه بود باید با زنی ازدواج کند و اگر دارای آلت تناسلی زنانه بود، باید با مردی ازدواج نماید و رابطه زوجیت با همجنس تحت هیچ شرایطی برقرار نمی گردد. بر این مبنا، مرد متاهلی که به زن تغییر جنسیت داده است ازدواج سابق شان به دلیل همجنس بودن توسط دادگاه صالح باطل گشته و عنوان زن و شوهر دیگر میان آنها بر قرار نمی ماند. بدون شک مردی که از جنس مرد بودن خارج شده است، آثار حقوقی و اجتماعی برای او مترتب می گردد. او دیگر نمی تواند حقوقی را که مخصوص مرد است برخوردار باشد، مثل رئیس جمهور شدن، تصدی فرماندهی نظامی، قاضی شدن در سطح بالا، صدور فتوا، شهادت، سهم الارث، نفقه، حق طلاق، اذن شوهر وغیره. فلذا ملاک برای ازدواج، آلت تناسلی است. اگر مذکری هویت جنسی خود را به مونث تغییر دهد زن تلقی گشته و همانند یک زن با او برخورد می شود، در صورت باکره بودن، رضایت و اذن پدر یا جد پدری برای صحت ازدواج او شرط است.

 تغییر جنسیت مرد متاهل چه تاثیری بر مهریه، نفقه وعده زوجه آن دارد؟

در روابط زوجیت، تامین نفقه زوجه برعهده زوج است، و زوج مکلف است تمام مخارج و نیازهای زوجه را از جمله، مسکن، البسه، بهداشت و خوراک در حد متعارف فراهم سازد اما اگر به دلایلی، رابطه زناشویی از هم گسیخت، نظیر: مرگ زوجه، وقوع طلاق، فسخ نکاح و تغییر جنسیت، تکلیف نفقه از زوج برداشته می شود. با انجام تغییر جنسیت زوج، عقد ازدواج به دلیل وجود دو همجنس باطل می گردد و بدون بقای زوجیت، تکلیف نفقه معدوم خواهد شد.مهریه زن، با انعقاد عقد واجب می گردد، خواه مجامعت واقع شده باشد و خواه نشده باشد، اگر شده، مکلف به پرداخت کل مهریه است و اگر نشده، نصف مهریه را می بایست پرداخت نماید تفاوتی نمی کند که زوجه در عقد زوج باشد و یا به دلایلی از جمله، طلاق و تغییر جنسیت زوج، عقد از بین رفته باشد. چنانچه گفته شد وجوب مهریه با انعقاد عقد است و با پیامدهای احتمالی، این حق سلب نمی گردد.عده نگهداشتن، برای پاکی رحم زن از شوهری است که با او عمل مقاربت را انجام داده است و قصد دارد با مرد دیگری ازدواج نماید بنابر این اگر به هر دلیلی، نکاح شان پایان یابد، عده نگهداشتن واجب است و تغییر جنسیت زوج یکی از دلایل پایان نکاح بوده و عده بر زوجه کما کان لازم است. آنچه از نفقه ایراد گردید، مربوط به نفقه زوجه در ایام زوجیت است، اما نفقه اولاد در هر صورت بر پدر واجب است و بعد از تغییر جنسیت پدر به زن، قانونا همچنان پدر اولاد خوانده می شود و نفقه را بایستی پرداخت نماید.

 آیا تغییر جنسیت از مرد به زن اثری بر  سهم الارث وی دارد؟

اگرچه برخی اعتقاد دارند که در صورت تغییر جنسیت والدین، آنها از فرزندان خود ارث نمی برند، اما این اعتقاد رد شده است. ارث بردن ریشه در قرابت دارد تا زمانی که قرابت است ارث نیز هست و قرابت با تغییر جنسیت از بین نمی رود و همچنین تغییر جنسیت، از موانع ارث که در شرع و قانون ذکر شده اند شمرده نشده است. فلذا هر کدام از والدین که تغییر جنسیت دهند، از فرزندان خود ارث می برند و مانعی در این خصوص وجود ندارد. سوالی که مطرح می شود، این است که پدر تغییر جنس داده شده، بر اساس کدام جنسیت ارث می برد، جنسیت جدید که زن است یا جنسیت سابق که مرد بوده است؟ پاسخ چنین است که بر اساس جنسیت زمان انعقاد نطفه فرزند، جنسیت پدر معتبر است یعنی بر اساس جنسیت سابق ارث می برد و میزان آن دو سوم ترکه است. تغییر جنسیت، برای افرادی که بیمار جنسی محسوب می شوند و مورد تائید پزشکان متخصص و قانون باشند منعی ندارد اما برای آنانی که بدون دلیل خواهان تغییر جنسیت خود هستند حرام و غیر قانونی است. تغییر جنسیت از طریق اقدامات قانونی و طی مراحل درمانی و با مراجعه به دادگاه خانواده و دریافت مجوز امکان پذیراست با تغییر جنسیت، احکام و آثاری بر آن مترتب می گردد.