تفاوت فسخ معامله و بطلان معامله

فسخ معامله به چه معناست؟

در واقع اجرای مفاد قراردادها توسط طرفین لازم الاجرا است و هیچ کدام از طرفین حق ندارند بدون داشتن شرایط قانونی یا توافقی که انجام داده اند قرارداد را بر هم بزنند. فسخ قرارداد یعنی اینکه یکی از طرفین از حق قانونی خود استفاده کند و قرارداد را بر هم بزند. تا زمانی که مهلت قانونی مندرج در قرارداد به پایان نرسد هیچ کدام از طرفین نمی توانند بدون دلیل قانونی نسبت به فسخ قرارداد اقدام کنند. نمونه قراردادهای عقود لازم شامل قرارداد نکاح، خرید و فروش و اجاره می باشد. در ادامه به تفاوت بطلان معامله با فسخ معامله خواهیم پرداخت.

برخی از قرارداد ها نیز مانند عقود جایز هستند که نمونه آن قرارداد وکالت است. در این نوع قرارداد هر کدام از طرفین می توانند بدون انجام تشریفات ویژه ای نسبت به برهم زدن آن اقدام کنند یا به اصطلاح آن را فسخ کنند. برای فسخ کردن معامله نیاز به دلیل قانونی است قانون برای جلوگیری از ضرر کردن یکی از طرفین معامله اختیاراتی را در قانون مدنی در نظر گرفته است که 10 خیار در ماده 396 قانون مدنی و دو خیار نیز در سایر مواد قانونی در نظر گرفته است. با فسخ قرارداد دیگر تعهدی در بین طرفین وجود نخواهد داشت اگر یکی از طرفین دارای یکی از شرایط فسخ قرارداد باشد نیازی به رضایت طرف مقابل نیست و معامله یکطرفه فسخ خواهد شد.

آیا می توان از کلمه بطلان معامله بجای فسخ معامله استفاده کرد؟

عرفا و قانونا نمی توان از کلمه بطلان به جای کلمه فسخ استفاده کرد چون این دو معنا و اثر متفاوتی با همدیگر دارند. در ابتدای مطلب به موضوع فسخ پرداختیم و شرایط فسخ معامله نیز مشخص است. اما بطلان معامله به این معنی است که معامله از آغاز در بین طرفین فاقد اعتبار و اثر حقوقی بوده است و با تعریفی ساده تر این حالت را دارد که اصلا قراردادی منعقد نشده باشد.

اگر هر یک از طرفین برای انجام معامله اهلیت قانونی نداشته باشند معامله باطل است و اثر حقوقی ندارد. به عنوان مثال مجنون، صغیر و سفیه اهلیت قانونی برای انجام معامله ندارند. در مورد دیگر اگر معامله با هدف و انگیزه نامشروع انجام شود آن معامله نیز باطل است. برخلاف فسخ در بطلان معامله نیازی به اعلام نیست و قرارداد از ابتدا فاقد اثر حقوقی است.

حق فسخ تا چند روز پس از انجام معامله برقرار است؟

بر اساس خیار مجلس طرفین می توانند تا زمانی که مجلس انجام معامله را ترک نکرده اند نسبت به فسخ معامله اقدام کنند. در خیار شرط نیز تا زمانی که در قرارداد درج می شود طرفین می توانند نسبت به فسخ قرارداد اقدام کنند به عنوان مثال معامله خرید و فروش یک خودرو انجام می شود در قرارداد درج می کنند که 7 روز هر کدام از طرفین برای فسخ قرارداد زمان دارند. گاهی اوقات طرفین معامله به اشتباه تصور می کنند که به مدت دو یا سه روز فرصت دارند که از معامله خود پشیمان شوند و معامله را فسخ کنند اما چنین موضوعی واقعیت ندارد و از نظر قانون فقط مواردی که در برگه معامله درج می شود قابلیت اجرا دارد. در بحث حق پشیمانی باید مدت زمان و میزان ضرر در نظر گرفته شود به عنوان مثال قید می شود اگر در مدت زمان 5 روز یکی از طرفین پشیمان شوند و درخواست فسخ معامله را داشته باشند باید مبلغ معینی را به طرف مقابل معامله بپردازند.

برای فسخ قانونی معامله انجام شده چه باید کرد؟

بعد از اینکه یکی از شرایط قانونی برای فسخ معامله را داشتید باید از طریق دفاتر خدمات قضایی دادخواستی را تقدیم دادگاه نماید بعد از آن مراحل رسیدگی به پرونده آغاز خواهد شد. طرفی که دادخواست فسخ را تقدیم دادگاه کرده است دلیل کافی را برای فسخ به دادگاه ارائه خواهد داد و دادگاه نیز در نهایت حکم را صادر خواهد کرد.

مراحل اعلام بطلان معامله

برای اعلام بطلان معامله باید ابتدا دادخواستی تنظیم و تقدیم دادگاه گردد. مرجع رسیدگی به دادخواست نیز موارد مرتبط با بطلان معامله را مورد بررسی قرار می دهد اگر معامله شرایط ابطال را داشته باشد دادگاه رای اعلامی صادر خواهد کرد. باید به همراه دادخواست تصویر قرارداد، مدارک شناسایی، سند مالکیت در صورت وجود تقدیم دادگاه شود و برای اثبات دلیل خود می توانید از شهادت شهود، درخواست استعلام و ارجاع به کارشناس استفاده کنید.

هزینه نگارش دادخواست بطلان معامله

هزینه نگارش دادخواست بنا بر موضوع آن متفاوت است. تعرفه نگارش از 200 هزار تومان تا بیش از یک میلیون تومان است که بر اساس موضوع دادخواست تعیین می شود. موسسه حقوقی وکیل تلفنی تعرفه های منصفانه ای برای نگارش در نظر گرفته است که به صورت کاملا حرفه ای و حقوقی نگارش خواهد شد. وکیل تلفنی برای هزینه نگارش بطلان معامله مبلغی بین 300 هزار تا یک میلیون تومان را در نظر گرفته است که دادخواست توسط وکیل پایه یک دادگستری نگارش خواهد شد.

برای دریافت مشاوره حقوقی درباره چگونگی تنظیم نگارش دادخواست از یکی از طریق موجود در وکیل تلفنی با وکیل پایه یک ارتباط برقرار کنید. کاربران می توانند از دو روش مشاوره حقوقی تلفنی و مشاوره به صورت آنلاین مشاوره حقوقی با کیفیت و تخصصی انجام دهند.

در چه مواردی نمی توان از بطلان معامله استفاده کرد؟

هیچ معامله صحیحی را نمی توان باطل کرد مگر اینکه شرایط آن وجود داشته باشد. قرارداد معامله باید توسط افراد حقوقی نوشته شود تا اصول قانونی آن رعایت شود. قبل از انجام معامله می توانید از طریق موسسه وکیل تلفنی با وکیل پایه یک دادگستری مشاوره تخصصی انجام دهید. انجام مشاوره به شما کمک خواهد کرد قراردادی صحیح منعقد کنید و تمامی جوانب و عواقب معامله را در آن در نظر بگیرید.

شرایط لازم جهت اعلام بطلان معامله

در صورت داشتن شرایط زیر می توان بطلان معامله را اعلام کرد

• نامشروع بودن معامله
• معامله به قصد فرار از دین
• اهلیت نداشتن طرفین
• نبود رضایت طرفین
• نبود موضوعی معین

انجام معامله، تنظیم قرارداد، تنظیم و نگارش دادخواست و تمامی موارد مرتبط با بحث معامله نیازمند تخصص حقوقی است برای جلوگیری از ضرر و زیان و اتلاف وقت در انجام معامله نیاز است مشاوره حقوقی با وکیل مجرب انجام شود.

سوالات رایج

+ آیا فسخ با بطلان معامله تفاوت دارد؟

بله، برای انجام فسخ یا بطلان شرایط مختلفی وجود دارد

+ در صورت اهلیت نداشتن طرفین چه اتفاقی برای معامله می افتد؟

معامله باطل است و قرارداد به مرحله اجرا نخواهد رسید.

+ اگر هر دو طرف نسبت به برهم زدن معامله رضایت داشته باشند قرارداد فسخ می شود؟

در صورت رضایت طرفین برای برهم زدن معامله اقاله قرارداد اتفاق خواهد افتاد.

+ نیاز به مشاوره حقوقی درباره فسخ قرارداد دارم چکار کنم؟

می توانید از طریق شماره های مندرج در سایت وکیل تلفنی با وکلای مجرب مشاوره حقوقی آنلاین انجام دهید.

+ طرفین معامله چگونه می توانند از حق پشیمانی استفاده کنند؟

در صورتی که در قرارداد مدت زمان و مقدار مبلغی که باید پرداخته شود درج شده باشد.