دریافت مهریه از محل فروش اموال همسر یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین روش‌های قانونی برای وصول مهریه محسوب می‌شود که نیازمند آگاهی کامل از قوانین و مقررات مربوطه است. طبق قوانین جاری کشور، زوجه می‌تواند برای دریافت مهریه خود از تمامی اموال منقول و غیرمنقول زوج، به استثنای مستثنیات دین، استفاده کند. این حق قانونی که در ماده 1082 قانون مدنی به آن اشاره شده است، به زوجه اجازه می‌دهد تا در هر زمان که مایل باشد، مهریه خود را مطالبه نماید و در صورت امتناع زوج از پرداخت، از طریق مراجع قانونی اقدام به وصول آن کند.

فرآیند دریافت مهریه از محل فروش اموال همسر با تقدیم دادخواست به دادگاه خانواده یا دفاتر خدمات قضایی آغاز می‌شود. پس از تشکیل پرونده و صدور اجرائیه، چنانچه زوج در مهلت قانونی 10 روزه نسبت به پرداخت مهریه اقدام نکند، زوجه می‌تواند درخواست شناسایی و توقیف اموال همسر را ارائه دهد. در این مرحله، استعلامات لازم از مراجع مختلف مانند اداره ثبت، بانک‌ها، شهرداری و پلیس راهور انجام می‌شود تا اموال و دارایی‌های زوج شناسایی گردد.

یکی از نکات مهم در این فرآیند، اولویت توقیف اموال است. طبق قانون، ابتدا باید اموال منقول مانند موجودی حساب‌های بانکی، خودرو، طلا و جواهرات و سهام توقیف شود و در صورت عدم کفایت یا عدم دسترسی به اموال منقول، می‌توان به سراغ اموال غیرمنقول مانند املاک و مستغلات رفت. همچنین، توقیف حقوق و دستمزد نیز امکان‌پذیر است، اما به میزان یک چهارم حقوق پایه محدود می‌شود.

پس از شناسایی و توقیف اموال، کارشناس رسمی دادگستری برای ارزیابی اموال تعیین می‌شود. کارشناس با بررسی دقیق، قیمت واقعی اموال را تعیین می‌کند و پس از قطعیت نظریه کارشناسی، اموال از طریق مزایده به فروش می‌رسد. وجه حاصل از فروش، پس از کسر هزینه‌های قانونی، به زوجه پرداخت می‌شود. البته باید توجه داشت که برخی اموال جزء مستثنیات دین محسوب می‌شوند و قابل توقیف نیستند، مانند خانه مسکونی در حد شأن، وسایل ضروری زندگی و ابزار کار مورد نیاز کسب درآمد.

مسئله مهم دیگر در این فرآیند، محاسبه مهریه به نرخ روز است. با توجه به نوسانات قیمت سکه و تورم، دادگاه باید مهریه را به نرخ روز محاسبه کند. همچنین، زوجه می‌تواند برای جلوگیری از نقل و انتقال اموال توسط زوج، درخواست تأمین خواسته کند. این اقدام احتیاطی می‌تواند از انتقال صوری اموال یا خارج کردن آنها از دسترس جلوگیری نماید.

برای موفقیت در این فرآیند، داشتن مدارک و مستندات کافی ضروری است. علاوه بر سند نکاحیه و مدارک هویتی، هرگونه مدرک و سند که نشان‌دهنده مالکیت زوج بر اموال باشد، می‌تواند در شناسایی و توقیف اموال مؤثر باشد. همچنین، استفاده از خدمات وکیل متخصص در امور خانواده می‌تواند به تسریع روند و جلوگیری از اتلاف وقت و هزینه کمک کند.

در نهایت باید گفت که دریافت مهریه از محل فروش اموال همسر، اگرچه فرآیندی زمان‌بر و گاه پیچیده است، اما با آگاهی از قوانین، جمع‌آوری مدارک کافی و پیگیری مستمر، می‌توان به نتیجه مطلوب رسید. مشاوران حقوقی و وکلای متخصص می‌توانند در این مسیر راهنمایی‌های لازم را ارائه داده و به موکلین خود در دستیابی به حقوقشان کمک نمایند. برای دریافت مشاوره تخصصی در این زمینه، می‌توانید با کارشناسان حقوقی ما تماس حاصل فرمایید.

مراحل قانونی دریافت مهریه از محل فروش اموال

1. اقدامات مقدماتی

• شناسایی اموال و دارایی‌های همسر
• جمع‌آوری اسناد و مدارک لازم
• مشاوره با وکیل متخصص
• محاسبه دقیق میزان مهریه به نرخ روز
• تهیه لیست اموال قابل توقیف

2. تنظیم و تقدیم دادخواست

• مراجعه به دفتر خدمات قضایی
• تکمیل فرم‌های مربوطه
• ارائه مدارک و مستندات لازم
• پرداخت هزینه‌های قانونی
• دریافت کد رهگیری پرونده

3. صدور اجرائیه مهریه

• تشکیل پرونده در اجرای احکام
• ابلاغ اجرائیه به زوج
• مهلت 10 روزه برای پرداخت
• درخواست توقیف اموال در صورت عدم پرداخت

4. شناسایی و توقیف اموال

• استعلام از مراجع مختلف
• شناسایی حساب‌های بانکی
• بررسی املاک و خودروها
• توقیف اموال منقول و غیرمنقول
• تنظیم صورتجلسه توقیف

5. ارزیابی و فروش اموال

• تعیین کارشناس رسمی
• ارزیابی دقیق اموال
• برگزاری مزایده
• فروش اموال و وصول مهریه
• تحویل وجه به زوجه

انواع اموال قابل توقیف

1. اموال غیرمنقول

• املاک مسکونی
• زمین‌های تجاری و کشاورزی
• مغازه و دفاتر کار
• سرقفلی و حق کسب و پیشه

2. اموال منقول

• خودرو و وسایل نقلیه
• طلا و جواهرات
• سهام و اوراق بهادار
• موجودی حساب‌های بانکی

3. حقوق و مطالبات

• حقوق و دستمزد
• سود سهام و سپرده‌ها
• مطالبات از اشخاص ثالث
• عایدات کسب و کار

نکات مهم در توقیف و فروش اموال

1. اولویت توقیف با اموال منقول است
2. مستثنیات دین قابل توقیف نیست
3. توقیف حقوق و دستمزد محدودیت دارد
4. اموال شخص ثالث قابل توقیف نیست
5. حقوق مالکان مشاع باید رعایت شود

مدارک مورد نیاز

1. اصل و تصویر شناسنامه و کارت ملی
2. سند نکاحیه
3. دادنامه طلاق (در صورت وجود)
4. مدارک شناسایی اموال زوج
5. استعلام‌های مربوط به اموال

نمونه موردی: توقیف و فروش خودرو

در پرونده شماره 1402/789 شعبه 4 اجرای احکام، خانم الف برای وصول مهریه 114 سکه بهار آزادی، خودروی همسر خود را شناسایی و درخواست توقیف کرد. پس از طی مراحل قانونی و برگزاری مزایده، خودرو به مبلغ 2 میلیارد ریال به فروش رسید و مهریه ایشان از این محل پرداخت شد.

نمونه موردی: توقیف حساب بانکی

خانم ب برای وصول مهریه 200 سکه، با استعلام از بانک مرکزی، حساب‌های همسر خود را شناسایی و توقیف کرد. از محل موجودی حساب‌ها، معادل 50 سکه از مهریه ایشان پرداخت شد.

مستثنیات دین در اجرای احکام مهریه

مستثنیات دین به اموالی گفته می‌شود که طبق قانون، از توقیف و فروش برای پرداخت بدهی (از جمله مهریه) مستثنی و معاف هستند. این استثنا برای حفظ کرامت انسانی و تأمین حداقل‌های زندگی بدهکار و خانواده او در نظر گرفته شده است.

فهرست کامل مستثنیات دین

1. مسکن و سرپناه:

• مسکن مورد نیاز مدیون و خانواده او در حد شأن
• یک دستگاه خودرو متعارف در حد شأن برای رفت و آمد
• اثاثیه مورد نیاز زندگی در حد متعارف
• وسایل گرمایشی و سرمایشی ضروری

2. لوازم شخصی و خانوادگی:

• لباس و پوشاک مورد نیاز
• وسایل و لوازم خواب
• ظروف و وسایل آشپزخانه در حد متعارف
• لوازم تحصیل و آموزش فرزندان

3. ابزار و وسایل کسب درآمد:

• ابزار کار اصلی برای امرار معاش
• سرمایه و مواد اولیه مورد نیاز شغل
• وسایل و تجهیزات ضروری کسب و کار
• خودرو در صورتی که ابزار امرار معاش باشد

4. ذخایر و مواد غذایی:

• آذوقه موجود به قدر احتیاج سه ماهه
• مواد غذایی مورد نیاز روزانه
• یخچال و وسایل نگهداری مواد غذایی

5. درآمدها و مستمری‌ها:

• سه چهارم حقوق و دستمزد
• حقوق بازنشستگی
• مستمری از کارافتادگی
• کمک‌های درمانی و بیمه‌ای

6. سایر موارد:

• وسایل درمانی و پزشکی مورد نیاز
• کتب و ابزار تحصیل علم
• اشیاء و مدال‌های افتخاری
• وسایل معلولین و جانبازان

نکات مهم درباره مستثنیات دین

1. تشخیص حد شأن:

• عرف محل سکونت
• موقعیت اجتماعی خانواده
• تعداد افراد تحت تکفل
• نیازهای ضروری خانواده

2. محدودیت‌های قانونی:

• عدم امکان توقیف مستثنیات
• لزوم تأیید دادگاه برای تشخیص
• حق اعتراض به تشخیص مستثنیات
• امکان بازنگری در موارد خاص

3. شرایط استثناء:

• اموال مازاد بر نیاز قابل توقیف است
• اموال لوکس مشمول استثنا نمی‌شوند
• تعدد اموال مشابه قابل توقیف است
• املاک متعدد مشمول استثنا نیست

مراحل تشخیص و اعتراض به مستثنیات دین

1. درخواست تشخیص:

• ارائه درخواست کتبی به اجرای احکام
• معرفی اموال مورد ادعا
• ارائه مدارک و مستندات
• تعیین کارشناس در صورت نیاز

2. بررسی و تأیید:

• بازدید کارشناس از محل
• استعلام از مراجع ذیربط
• تهیه گزارش کارشناسی
• تصمیم‌گیری نهایی دادگاه

3. مراحل اعتراض:

• ارائه اعتراض کتبی
• ذکر دلایل و مستندات
• درخواست کارشناسی مجدد
• رسیدگی در دادگاه صالح

نتیجه گیری

دریافت مهریه از محل فروش اموال همسر، مسیری قانونی و مشروع است که نیازمند آگاهی کامل از حقوق و تکالیف قانونی، صبر و پیگیری مستمر می‌باشد. در این فرآیند، شناخت دقیق مستثنیات دین و رعایت حقوق قانونی طرفین از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. قانونگذار با در نظر گرفتن اصل حفظ کرامت انسانی، برخی اموال را از شمول توقیف خارج کرده است تا حداقل‌های زندگی بدهکار و خانواده او تأمین شود. این اموال شامل مسکن مورد نیاز در حد شأن، وسایل ضروری زندگی، ابزار کار و کسب درآمد، و برخی درآمدها و مستمری‌ها می‌شود.

زوجه برای دریافت مهریه خود باید ابتدا با جمع‌آوری مدارک و مستندات کافی، دادخواست مطالبه مهریه را به دادگاه خانواده تقدیم کند. پس از صدور اجرائیه و عدم پرداخت در مهلت قانونی، می‌تواند درخواست شناسایی و توقیف اموال همسر را مطرح نماید. در این مرحله، استعلامات لازم از مراجع مختلف انجام می‌شود تا اموال قابل توقیف شناسایی شوند. اموال شناسایی شده توسط کارشناس رسمی دادگستری ارزیابی شده و پس از طی تشریفات قانونی، از طریق مزایده به فروش می‌رسند.

نکته مهم این است که توقیف اموال باید با رعایت اولویت‌های قانونی انجام شود. ابتدا باید اموال منقول مانند موجودی حساب‌های بانکی، خودرو و سهام توقیف شوند و در صورت عدم کفایت، نوبت به توقیف اموال غیرمنقول می‌رسد. همچنین، در توقیف حقوق و دستمزد محدودیت‌هایی وجود دارد و تنها یک چهارم حقوق پایه قابل توقیف است.

بهره‌گیری از مشاوره حقوقی تخصصی در تمام مراحل این فرآیند می‌تواند به پیشبرد بهتر امور کمک کند. وکلای متخصص در امور خانواده با آگاهی از قوانین و رویه‌های قضایی، می‌توانند راهنمایی‌های لازم را برای جلوگیری از اتلاف وقت و هزینه ارائه دهند. همچنین، در مواردی که اموال به صورت صوری به دیگران منتقل شده باشد، می‌توانند با طرح دعوای ابطال معامله، از حقوق موکل خود دفاع کنند.

در نهایت باید گفت که هدف از این فرآیند، دستیابی به حقوق قانونی با رعایت انصاف و عدالت است. اگرچه دریافت مهریه حق مسلم زوجه است، اما این حق باید در چارچوب قانون و با رعایت حقوق طرف مقابل پیگیری شود. بهترین راهکار در این مسیر، گفتگو و تلاش برای رسیدن به توافق است، اما در صورت عدم حصول توافق، پیگیری قانونی با رعایت اصول و مقررات، راهگشا خواهد بود. مشاوران حقوقی و وکلای متخصص آماده ارائه راهنمایی و کمک به شما در این مسیر هستند تا با آگاهی کامل و به دور از تنش، به حقوق قانونی خود دست یابید.

خدمات موسسه حقوقی وکلای تلفنی شامل مشاوره حقوقی (به صورت مشاوره حقوقی تلفنی، مشاوره حقوقی حضوری، مشاوره حقوقی انلاین و رایگان )، نگارش اوراق قضایی اعم از (دادخواست، شکوائیه، اظهارنامه و ...)، تنظیم قرارداد، انعقاد قرارداد وکالتی و ... می باشد. جهت دریافت هر یک از خدمات فوق در هر ساعت از شبانه روز حتی در ایام تعطیل با شماره 09212242670 و یا 02147625900 تماس بگیرید.