نکات حقوقی مهریه پیچ و خم‌های قانون مهریه را بشناسید

مهریه یکی از حقوق مسلم یک زن متأهل به حساب می‌آید، فارغ از این که ازدواج موفقی داشته است یا خیر. آگاهی از نکات حقوقی مهریه، چه پیش از ازدواج و چه هنگام جدایی و طلاق، می‌تواند از بروز بسیاری از چالش‌ها جلوگیری به عمل آورد. متأسفانه در کشور ما به دلیل برخی باورهای اشتباه مانند "مهریه را چه کسی داده و چه کسی گرفته" آگاهی‌های لازم درباره مهریه وجود ندارد و نتیجه آن دردسرهایی است که افراد بعد از ازدواج با آن‌ها روبرو می‌شوند. در این مطلب شما را با نکات کلیدی مهریه و سؤالات مهم و اساسی که بسیاری از زوجین با آن روبرو هستند، آشنا خواهیم کرد.

مهم‌ترین نکات حقوقی مهریه که باید بدانید

واقعیت این است که قانون مهریه، می‌تواند از آن‌چه فکر می‌کنید پیچیده‌تر باشد. اما اگر با نکات مهم و اصلی آن آشنا باشید بدون شک کمتر دچار مشکل خواهید شد. در ادامه به چند مورد از سؤالاتی پاسخ خواهیم داد که عموما درباره مهریه مطرح می‌شوند.

آیا می‌توان مهریه را از پدر شوهر مطالبه کرد؟

یکی از مهم‌ترین نکات حقوقی مهریه دقیقاً درباره همین موضوع است. زیرا متأسفانه برخی از افراد گمان می‌کنند می‌توان مهریه را از پدر همسر مطالبه کرد. اما واقعیت این است که مهریه تنها دِینی به عهده همسر است و هیچ‌کس جز او، تکلیف و وظیفه‌ای در این باره ندارد. تنها با وجود یک استثنا می‌توان مهریه را از پدر شوهر درخواست کرد. آن هم وقتی است که در سند ازدواج قید شده باشد که پدر نیز ضامن مهریه پسرش است و امضا کرده باشد. در این حالت، در صورتی که همسر توانایی پرداخت مهریه را نداشته باشد، پدر او ملزم به پرداخت است.

چه بخش از حقوق همسر را می‌توان برای مهریه متوقف کرد؟

از دیگر نکات حقوقی مهریه به توقیف حقوق همسر اشاره دارد. اگر مرد نتواند مهریه درخواست شده را تمام و کمال بپردازد، بخشی از حقوق او توقیف خواهد شد. به طور دقیق‌تر برای افرادی که دارای فرزند و همسر دوم باشند، یک چهارم و برای افراد بدون همسر و فرزند یک سوم حقوق جهت پرداخت مهریه توقیف می‌گردد. در مورد حقوق بازنشستگی این میزان همیشه و در هر حالت یک چهارم خواهد بود.

آیا می‌توان میزان و نوع مهریه را بعد از عقد نکاح تغییر داد؟

برخی از زوجین در نظر دارند بعد از عقد نکاح، میزان یا نوع مهریه را تغییر دهند. اما آیا قانون چنین اجازه‌ای به آنان می‌دهد؟ در این بخش از بیان نکات حقوقی مهریه قرار است در این باره به طور دقیق‌تر صحبت کنیم. واقعیت این است که تا چند سال قبل امکان تغییر مهریه، یعنی افزایش یا کاهش آن از طریق اقرارنامه رسمی در دفاتر اسناد رسمی وجود داشت. البته در آن شرایط نیز تغییر مهریه در سند ازدواج امکان پذیر نبود. اما در حال حاضر قانون هرگونه تغییر در مهریه تعیین شده هنگام ازدواج را ممنوع می‌داند. با این حساب تنها راه برای افزایش مهریه این است که بنا بر یک توافق دو نفره، مبلغی را بدین منظور در نظر بگیرید یا بخشی از اموال خود را به این قصد انتقال دهید که بدون شک به طور رسمی مهریه نامیده نمی‌شود. در میان نکات حقوقی مهریه برای کاهش آن نیز تنها یک راه وجود دارد و آن بخشش و هبه بخش یا تمام مهریه به طور رسمی و قانونی است. در این مورد باید توجه داشته باشید که زن پس از بخشش، هیچ‌گونه حقی برای دریافت آن بخش از مهریه نخواهد داشت.

آسان‌ترین راه برای اجرا گذاشتن مهریه چیست؟

اگر به دنبال وصول مهریه خود هستید باید راهی را پیدا کنید که متناسب با شرایط خود شما باشد. در واقع باید به دنبال یک مسیر اختصاصی باشید. وکلای زبردست با آگاهی از نکات حقوقی مهریه می‌توانند مسیر مناسب را به شما پیشنهاد دهند. این مسیر می‌تواند اجرای ثبت یا دادگاه خانواده باشد. البته در بسیاری از موارد کارشناسان روش اول را پیشنهاد می‌دهند. با این حال توصیه می‌کنیم ابتدا یک مشاوره حقوقی با کارشناسان موسسه  وکلای تلفنی داشته باشید.

آیا وضعیت مالی و اجتماعی دختر بر میزان مهریه اثری دارد یا خیر؟

میزان مهریه در واقع توافقی است میان دو طرف که هنگام عقد صورت می‌گیرد. با این حساب با صرف نظر از این که وضعیت مالی یا اجتماعی زن چگونه است، می‌تواند میزان مهریه دلخواه خود را تعیین نماید. در واقع در میان نکات حقوقی مهریه، اشاره‌ای به تأثیر شرایط اجتماعی و مالی بر تعیین مهریه نشده است. البته در مورد نفقه ماجرا متفاوت خواهد بود. زیرا تعین آن بنا بر صلاح‌دید قاضی و با در نظر گرفتن فاکتورهای متعدد صورت می‌گیرد که می‌تواند شرایط زندگی فرد از نظر مالی یا اجتماعی را نیز شامل شود.

آیا مهریه قابل انتقال به غیر است؟

از جمله نکاتی کلیدی مهریه در قانون این است که باید ارزش مالی داشته و قابل نقل و انتقال باشد. مهریه از جمله حقوق زن به حساب می‌آید که تا همیشه بر گردن همسر خواهد بود. با این تفاسیر می‌توان گفت درست مانند سایر اموالی که قابل انتقال هستند، مهریه نیز قابل انتقال خصوصا به ورثه خواهد بود. نکات حقوقی مهریه در این باره ممکن است پیچیده و گیج کننده باشند اما در این مورد که مهریه حق زن و مالی است که اختیار آن را دارد، شکی نیست. با این حال برای دریافت اطلاعات دقیق‌تر می‌توانید از مشاوره حقوقی مهریه موسسه وکلای تلفنی نیز کمک بگیرید.

تکلیف زمین مهریه‌ای که خیابان شده است چیست؟

در بسیاری از مواقع، مهریه در زمان عقد تعیین و ثبت می‌شود. اما تا سال‌ها بعد زوجه به دنبال دریافت آن نیست و هیچ پیگیری انجام نمی‌دهد. خوب است بدانید در موارد معدودی بعدا مشخص می‌شود زمینی که به عنوان مهریه ثبت شده بوده، تبدیل به خیابان شده و یا حتی از اول هم آدرس نادرستی داشته است. در چنین مواردی نکات حقوقی مهریه پیچیده‌تر از حد تصور می‌شوند. به همین دلیل لازم است هنگام تعیین مهریه، با آگاهی کامل اقدام کنید و مهریه‌ای معقول، مشخص و قابل وصول در نظر بگیرید. بخصوص اگر زمین یا ملک در مهریه دارید، حتما پیش از عقد ارزش، مختصات، سند و ... را مورد بررسی قرار دهید تا در آینده با مشکلات این چنینی مواجه نشوید.

نکات حقوقی مهریه در این موارد بسیار تخصصی است. از آن‌جایی که چنین پرونده‌هایی واقعا پرپیچ و خم هستند، اکیدا پیشنهاد می‌شود با راهنمایی یک مشاور حقوقی کاربلد پیش بروید. مشاوران خبره در مجموعه وکلای تلفنی آماده هستند تا در این مسیر همراه شما باشند و به سؤالات تخصصی شما در این مورد پاسخ دهند.

سؤالات متداول پیچ و خم‌های قانون مهریه 

احتمالاً تا همین‌جا پاسخ بسیاری از سؤالات خود را در مورد نکات حقوقی مهریه پیدا کرده‌اید. در ادامه نیز چند سؤال متداول درباره مهریه و مشاوره حقوقی طلاق عنوان خواهد شد.

آیا برای گرفتن طلاق و مهریه حتما باید وکیل داشته باشم؟

شما بدون وکیل نیز می‌توانید برای ارائه دادخواست طلاق و اخذ مهریه از همسر خود اقدام کنید. اما با وجود پیچیدگی‌هایی که در قانون وجود دارد، کار برای شما بسیار سخت و زمان‌بر خواهد بود. می‌توانید از مشاوره حقوقی تلفنی وکلای تلفنی نیز کمک بگیرید.

چگونه برای فرآیند مهریه و طلاق وکیل انتخاب کنم؟

واقعیت این است که نکات حقوقی مهریه متعدد و پیچیده هستند. به همین خاطر اکیداً توصیه می‌کنیم از وکیل مهریه، یعنی وکیلی که تجربه و دانش کافی در این زمینه دارد، کمک بگیرید.

اگر همسر توانایی پرداخت مهریه را نداشته باشد تکلیف چیست؟

مهریه حقی است از آن زن که مرد باید آن را بپردازد. حتی اگر مرد اموال کافی برای پرداخت یکجای مهریه را در اختیار نداشته باشد، باید طی اقساط و در طول چند سال آن را بپردازد.