فرق جعل در اسناد رسمی و اسناد رسمی 

مفهوم لغوی جعل، دگرگون کردن و ایجاد تغییر ساختاری در یک جسم، سند و یا هر وسیله دیگر است و در اصطلاح حقوقی جعل به معنای تغییر و دگرگون ساختن تقلب آمیز یک سند و یا نوشته است که موجب وارد آمدن ضرر و زیان به فرد یا افراد می شود. لازم است ابتدا با فرق جعل در اسناد رسمی و اسناد عادی آشنا شویم.

اسناد مورد استفاده در زندگی روزمره به دو دسته اسناد رسمی و اسناد عادی تقسیم بندی شده و فرق جعل در اسناد رسمی و اسناد عادی از هم اینجا ناشی می شود. در اسناد رسمی، تهیه و ثبت سند در دفاتر اسناد رسمی و یا اداره ثبت اسناد و املاک و زیر نظر کارشناسان و کارمندان رسمی این دفاتر و ادارات انجام شده که مرجع اغلب مالکیت ها و حقوق مادی و معنوی افراد است و هر سندی که شرایط فوق را نداشته باشد سند عادی محسوب می شود. مصادیق جعل سند بسیار گسترده است، ایجاد سند جعلی، انجام امضاء غیر واقعی سند، تغییر در متون اسناد و تاریخ ثبت سند و موارد بسیار دیگر که همگی جرم بوده و مجازات در پی خواهد داشت.

مشاوره حقوقی تلفنی و مشاوره حقوقی فوری و 24 ساعته این مجموعه در ارتباط با فرق جعل در اسناد رسمی و اسناد عادی و سوالاتی همچون، جعل اسناد رسمی توسط چه کسانی انجام می شود؟ میزان مجازات جعل اسناد رسمی و اسناد عادی به چه میزان است؟ آیا جعل اسناد عادی قابل عفو و یا تعلیق میباشد؟ آیا مرور زمان مشمول جرم جعل اسناد رسمی میشود؟ و فرق جعل در اسناد رسمی و اسناد عادی را برای شما اطلاعات لازم ارائه داده و در صورت درگیر بودن شما با جرم جعل سند به یاریتان خواهند شتافت.

تعریف جعل در اسناد عادی

هر سندی که در اداره ثبت و املاک تنظیم نشده باشد و نظارت مامورین در آن دخالتی نداشته باشد و قوانین در آن لحاظ نشده باشد را سند عادی گویند و به طور کلی در اسناد عادی شرایط سند رسمی رعایت نشده و از اعتبار کمی برخوردار است. در دعاوی حقوقی اگر سند عادی جهت اثبات ادعایی در دادگاه ارائه شود، شخصی که سند علیه وی اقامه گردیده است می تواند نسبت به آن سند ادعا هایی از جمله انکار، تردید و جعل را مطرح کند.

تعریف جعل در اسناد رسمی

 همانطور که اشاره نمودیم سند رسمی به سندی گفته می شود که در اداره ثبت اسناد و یا دفاتر اسناد رسمی یا نزد سایر مامورین رسمی، در حدود صلاحیت آنها و مطابق با قوانین تنظیم شده باشد. اگر در دعوایی، سندی رسمی جهت اثبات به دادگاه ارائه شود شخصی که سند علیه وی اقامه گردیده است فقط مجاز است ادعای جعل سند را مطرح نماید.  انکار و تردید در مورد اسناد رسمی کاربردی نداشته و طرح این دو شبهه فقط در مورد اسناد عادی امکان پذیر است. بسیاری از افراد سود جو، دانسته یا بدون اطلاع از فرق جعل در اسناد رسمی و اسناد عادی و تبعات این خلاف به دنبال جعل اسناد رسمی می باشند.

جعل اسناد رسمی توسط چه کسانی انجام می شود؟

ایجاد هر گونه تغییر و نوشته در سند مانند خراشیدن، قلم بردن، الحاق، محو، اثبات یا تاخیر سند نسبت به تاریخ حقیقی و ...  توسط افراد رسمی و غیر رسمی را جعل سند گویند. جعل اسناد مطابق مقررات کیفری و حقوقی امری غیر قانونی است و جرم محسوب می شود و قانونگذار مجازات های  مشخصی مطابق جرم انجام گرفته پیش بینی نموده است.  فردی که ادعای وقوع جرم دارد، می تواند با توجه به شرایطی خواستار پیگرد قانونی و کیفری جاعل  از دادگاه شود.

علاوه بر فردی که اسنادی را جعل نموده است و از منظر قانون جرمی را انجام داده است و قابل مجازات است، فردی هم که اسناد مذکور را مورد استفاده قرار داده و از این راه قصد سوء استفاده داشته باشد، مجازات خواهد شد.

میزان مجازات جعل اسناد رسمی و اسناد عادی

با توجه به فرق جعل در اسناد رسمی و اسناد عادی، در مراجع قضایی مطابق با جرم انجام گرفته مجازاتی برای جاعل یا همان فردی که سند را جعل می کند، پیش بینی شده است. با استناد به ماده قانونی 532 قانون مجازات اسلامی، « هر یک از کارمندان و مسئولان دولتی که در اجرای وظیفه خود در احکام و تقریرات و نوشته ها و اسناد و سجلات و دفاتر و غیر آنها، از نوشته ها و اوراق رسمی تزویر کند اعم از این که امضاء یا مهری را ساخته یا امضا یا مهر یا خطوط را تحریف کرده یا کلمه ای الحاق کند، یا اسامی اشخاص را تغییر دهد، علاوه بر مجازات های اداری و جبران خسارت وارده، به حبس از یک تا پنج سال یا به پرداخت شش تا سی میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد.»

با توجه به فرق جعل در اسناد رسمی و اسنادعادی، مجازات های تعیین شده نیز از منظر قانون متفاوت است. مطابق ماده 536 کتاب پنج تعزیرات،  مجازات جعل در سند غیر رسمی تعیین شده است:« هر کس در اسناد یا نوشته غیر رسمی جعل یا تزویر کند یا با علم به جعل و تزویر آنها را مورد استفاده قرار دهد، علاوه بر جبران خسارت وارده، به حبس از شش ماه تا دو سال یا به سه تا دوازده میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد.»

 از آنجا که  فرق جعل در اسناد رسمی و اسناد عادی بسیار مهم است ، قانونگذارمجازات هایی سخت گیرانه ای را در نظر گرفته است تا سودجویان نتوانند با جعل اسناد، جامعه را به سوی هرج و مرج بکشانند و امنیت و آرامش مردم را به مخاطره بیندازند.

آیا جعل اسناد عادی قابل عفو و یا تعلیق میباشد؟

با استناد به ماده 536-524 قانون مجازات اسلامی و با توجه به تعریف انواع جعل در اسناد رسمی و غیر رسمی،  فرق جعل در اسناد رسمی و اسناد عادی و مجازات جعل و استفاده از سند مجعول در موارد قانونی مذکور را پیش بینی نموده است و مهمترین جعل که از آن نام برده شده، جعل در اسناد رسمی و اسناد دولتی است

با استناد به ماده 531 قانون مجازات اسلامی: « اشخاصی که مرتکب جرایم مذکور در مواد قانونی (534 و 533 و 532) شده اند هرگاه قبل از تعقیب به دولت اطلاع دهند و سایر مرتکبین را معرفی کنند یا بعد از تعقیب و بازداشت، وسایل دستگیری آنها را فراهم نمایند، حسب مورد در مجازات آنان تخفیف داده می شود و یا از مجازات معاف خواهند شد.» و با توجه به  فرق جعل در اسناد رسمی و اسناد عادی، مجازات پیش بینی شده نیز متناسب با اهمیت سند و نوع سوء استفاده انجام میگیرد.

با توجه به فرق جعل در اسناد رسمی و اسناد عادی، در صورت اثبات جرم جعل اسناد رسمی و استفاده از اسناد مجعول، کاهش مجازات حبس های تعزیری تغییر پیدا نکرده و جرمی غیر قابل گذشت محسوب می شود. در صورت گذشت شاکی خصوصی از شکایت خود، قانون فقط تخفیف به میزان یک تا دو درجه، طبق قانون کاهش مجازات حبس های تعزیری را منظور خواهد کرد.

آیا مرور زمان مشمول جرم جعل اسناد رسمی میشود؟

با توجه به اهمیت فرق جعل در اسناد رسمی و اسناد عادی و جعل اسناد و تاثیرات منفی آن در جامعه، انجام جعل اسناد و استفاده از اسناد جعلی از منظر قانون نادیده گرفته نمی شود و مجازات ها ی تعیین شده قابلیت اجرا دارد زیرا اسناد جعلی می توانند در طول زمان مورد استفاده قرارگرفته و صدمات جبران ناپذیری را از خود به جای بگذارند بنابراین گذشت زمان باعث عفو، تخفیف و بسته شدن پرونده نمی شود و هر گاه جعل سند رسمی به اثبات برسد قانون مجازات تعیین شده را اعمال می کند.

سوالات متداول:

در چه صورتی محکومیت فرد به جرم جعل اسناد سوء سابقه خواهد بود؟

محکومیت به جرم جعل در صورتی که توسط افراد عادی غیر کارمند و در مورد اسناد عادی صورت بگیرد سوء سابقه نخواهد داشت و در دیگر موارد مرتکب دارای سابقه کیفری خواهد بود.

مجازات جرم جعل اسناد چیست؟

با توجه به اینکه جعل انواع مختلفی داشته، بسته به نوع جعل و فرق جعل در اسناد رسمی و اسناد عادی، مجازات متفاوتی در نظر گرفته شده است.

اسناد عادی به چه اسنادی گفته می شود؟

هر سندی که در اداره ثبت و املاک تنظیم نشده باشد و نظارت مامورین در آن دخالتی نداشته باشد و  قوانین در آن لحاظ نشده باشد را سند عادی گویند.

چه جرایمی مشمول گذشت زمان نخواهند شد؟

• جرایمی که افراد به قصد صدمه زدن به امنیت داخلی و امنیت خارجی کشور مبادرت کنند.
• جرایم اقتصادی
• جرایمی که در قانون مجازات اسلامی مغایر با اقدامات برای مبارزه با مواد مخدر باشد.

مفهوم جعل چیست؟

مفهوم لغوی جعل، دگرگون کردن و ایجاد تغییر ساختاری در یک جسم، سند و یا هر وسیله دیگر است