تحصیل مال از طریق نامشروع، یکی از مفاهیم مهم در حقوق کیفری ایران است که اغلب با جرایمی مانند کلاهبرداری، رشاء و ارتشاء، پولشویی و حتی معاملات غیرقانونی درهمتنیده میشود. این جرم زمانی محقق میشود که فردی بدون رعایت ضوابط قانونی، مالی را به نفع خود یا دیگری تحصیل کرده باشد. در ظاهر ممکن است به نظر برسد که فرد مالک قانونی مال است، اما وقتی منبع مال یا شیوه تحصیل آن خلاف قانون باشد، با یکی از پیچیدهترین دعاوی کیفری روبهرو میشویم.
در بسیاری از پروندههایی که به دست تیم وکلای تلفنی رسیده، افراد قربانی این جرم بودهاند یا بهناحق متهم به آن شدهاند. در چنین مواردی، اولین و مهمترین اقدام، دریافت مشاوره حقوقی فوری و گفتوگو با وکیلی آشنا به رویههای قضایی است. بهویژه در مواقعی که شواهد ظاهری علیه فرد باشد، اما او بهدرستی نمیداند چگونه از خود دفاع کند.
برای مثال، در یکی از پروندههایی که توسط دکتر هادی توکلی، وکیل پایه یک دادگستری و عضو تیم تخصصی وکلای تلفنی پیگیری شد، جوانی از نور بهدلیل دریافت مبلغی از یک کانال شرطبندی، متهم به تحصیل مال نامشروع شده بود. خانوادهاش تصور میکردند فقط یک سوءتفاهم رخ داده، اما وقتی متوجه شدند رد مال و حبس در انتظار اوست، با دکتر توکلی تماس گرفتند. او با بررسی تراکنشها و اثبات بیاطلاعی موکل از منشأ نامشروع پول، موفق شد حکم تبرئه بگیرد.
این مقاله با هدف افزایش آگاهی عمومی از جرم تحصیل مال از طریق نامشروع، بررسی مصادیق پرکاربرد، تشریح مراحل شکایت و دفاع قانونی، و آشنایی با خدمات تخصصی وکالت تلفنی تهیه شده است. اگر درگیر چنین موضوعی هستید یا فقط به دنبال افزایش اطلاعات حقوقیتان میباشید، تا پایان این مقاله همراه ما باشید.
فهرست
- مهمترین مصادیق جرم تحصیل مال از طریق نامشروع
- مجازات تحصیل مال از طریق نامشروع
- چگونه شکایت کنیم یا از خود دفاع کنیم؟
تعریف قانونی جرم تحصیل مال از طریق نامشروع
مطابق ماده ۲ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری:
«هرکس از راه تقلب، حیله یا سوءاستفاده از موقعیت، بدون انجام فعالیت قانونی، مال یا وجهی را بهنفع خود یا دیگری تحصیل کند، به مجازات جرم تحصیل مال از طریق نامشروع محکوم خواهد شد.»
در واقع این جرم زمانی شکل میگیرد که:
- مال مشروع نیست یا منشأ قانونی ندارد
- فعالیتی که منجر به تحصیل مال شده، مجاز نبوده است
- تحصیلکننده از غیرقانونی بودن موضوع آگاه بوده است

مهمترین مصادیق جرم تحصیل مال از طریق نامشروع
۱. دریافت پول از سایتهای شرطبندی یا قمار
در بسیاری از پروندهها، انتقال پول از این سایتها بهحساب افراد عادی، حتی اگر به نیت نیکی باشد، مصداق این جرم است.
۲. دریافت پورسانت یا کمیسیون بدون قرارداد یا مجوز رسمی
مثلاً شخصی که واسطه معامله زمین است اما قراردادی ندارد، در صورتی که وجهی دریافت کند، ممکن است متهم به تحصیل مال نامشروع شود.
۳. اجاره یا فروش ملک متعلق به غیر (بدون سند قانونی)
اگر فردی ملکی را که مالک آن نیست، اجاره دهد یا بفروشد و از آن منفعتی کسب کند، تحصیل مال او نامشروع محسوب میشود.
۴. فعالیتهای اقتصادی فاقد مجوز (مانند خرید و فروش ارز یا طلا)
مشتریانی که از صرافیهای غیرمجاز خرید میکنند یا افرادی که ارز یا رمز ارز بدون مجوز معامله میکنند، در معرض اتهام این جرم قرار دارند.
۵. انتقال اموال حاصل از جرم یا پولشویی
مثلاً شخصی که درآمد حاصل از فروش مواد مخدر را در پوشش فروشگاه تزریق میکند، مرتکب تحصیل مال نامشروع و پولشویی شده است.
مجازات تحصیل مال از طریق نامشروع
- حبس از شش ماه تا دو سال
- و جزای نقدی معادل مال تحصیلشده
در صورت وجود سایر جرایم مانند کلاهبرداری یا ارتشاء، مجازات سنگینتری نیز ممکن است اعمال شود.
چگونه شکایت کنیم یا از خود دفاع کنیم؟
اگر شاکی هستید:
- مدارک و مستندات مالی (رسید، فیش بانکی، قرارداد)
- تنظیم شکواییه و ثبت در دادسرا
- پیگیری با همراهی وکیل متخصص
اگر متهم هستید:
- اثبات قانونی بودن منشأ مال
- دریافت مشاوره حقوقی فوری
- دفاع با استناد به نبود سوءنیت یا وجود توافق قانونی
تجربه واقعی: خانم طاهری از بابل، متهم به دریافت کمک مالی از مؤسسهای بدون مجوز شد. با راهنمایی دکتر توکلی و ارائه قرارداد همکاری و اسناد بانکی، نشان داده شد که پرداختها برای خدمات قانونی بوده است و او تبرئه شد.
نقش وکیل در پروندههای تحصیل مال نامشروع
پروندههای این جرم بهشدت وابسته به تحلیل دقیق مدارک مالی، فهم جزئیات قراردادها و استنباط حقوقی قوی هستند. دکتر هادی توکلی و تیم وکلای تلفنی، در چنین پروندههایی ابتدا با بررسی سریع و دقیق، احتمال محکومیت یا دفاع مؤثر را میسنجند و سپس برای تنظیم لایحه یا دفاع در دادگاه اقدام میکنند.

نتیجهگیری
تحصیل مال از طریق نامشروع، در ظاهر جرمی عمومی و گسترده است، اما در باطن، جزو پیچیدهترین پروندههای کیفری محسوب میشود. بسیاری از افراد، ناخواسته وارد مسیرهایی میشوند که بهظاهر قانونی و سودمند است، اما بهدلیل نداشتن مجوز، سند یا آگاهی حقوقی کافی، در نهایت با اتهام کیفری مواجه میشوند. از سوی دیگر، برخی از مجرمان حرفهای نیز با استفاده از ظاهر قانونی، اقدام به تحصیل اموال نامشروع میکنند و افراد سادهدل را قربانی میسازند.
در چنین شرایطی، آگاهی، مشاوره سریع و اقدام حقوقی حرفهای کلید نجات و دفاع موفق است. ما در وکلای تلفنی با سالها تجربه در رسیدگی به پروندههای تحصیل مال از طریق نامشروع، مسیر را برای شاکیان و متهمان این جرم روشن کردهایم. تماس با ما یعنی صرفهجویی در زمان، کاهش هزینههای دادرسی و اطمینان از مسیر درست.
اگر تصور میکنید فردی بدون مجوز یا بهطور غیرقانونی اموالی بهدست آورده است، یا اگر خودتان متهم به دریافت مال مشکوک هستید، همین حالا تماس بگیرید. تجربه دکتر هادی توکلی و تیم وکلای متخصص ما، در همان تماس اول میتواند سرنوشت پروندهتان را تغییر دهد.
ما در کنار شماییم؛ برای دفاع از حق، با آگاهی و سرعت.
نظرات