وکیل کیفری برای پرونده کیفری 

 شرایط و نحوه ارزیابی وکیل کیفری؟

باید در ابتدا این نکته را بررسی کرد که وکیل چه تعهدی به موکل خود داده است آیا در قبال تعهدی که داده  مسئولیت پذیر بوده یا خیر؟ برای ارزیابی وکیل کیفری باید شاخص های همچون درصد پیشرفت در پرونده و اقدامات موثر در آن در نظر گرفته شود.

موکل تنها با هدف پیروزی در پرونده به وکیل مراجعه می کند و از وکیل انتظار دارد روال را به گونه ای تغییر دهد که پرونده به نفع او تمام شود. اما قطعا چنین همیشه روال به اینگونه نیست و آن چیزی که روند پرونده را تعیین می کند ادله کافی و نحوه دفاع از مواردی است که در دادگاه ارائه می شود.

از آنجایکه اصطلاحات حقوقی پیچیده هستند و بررسی روند پرونده کاری تخصصی است افراد عادی در اینکه وکیل چه کارهای انجام داده و باید چه کارهای انجام دهد سردرگم هستند. اگر وکالت را به وکیلی سپرده اید که احساس می کنید نسبت به فعالیتی که انجام می دهد کم کار است و پرونده پیشرفتی نداشته است حتما با شخص دیگری که در حوزه حقوقی تخصص دارد مشاوره انجام دهید.

مشاور حقوقی شما را در زمینه پرونده راهنمایی خواهد کرد و دید شما نسبت به این قضیه بازتر خواهد شد. بعد از انجام مشاوره شما می توانید بفهمید که وکیل چه فعالیت های را انجام داده و نسبت به چه کارهای در پرونده کم کاری کرده است.

این نکته را نیز در نظر بگیرید گاهی اوقات نیز تاخیر در رسیدگی به پرونده مشکل وکیل نیست و چنین مواردی بستگی به تعداد پرونده های ورودی یک شعبه دارد. همچنین مواردی همچون کافی نبودن تحقیقات یا طولانی شدن روند کارشناسی ممکن است سرعت رسیدگی به پرونده را کاهش دهد.

تعداد وکیل کیفری در پرونده کیفری چگونه و به چه شکلی می باشد؟

تعداد وکیل برای یک شخص در محاکم قضایی متفاوت است و این امکان وجود ندارد که هر شخصی به اختیار خود چند وکیل را به خدمت بگیرد. بلکه برای این موضوع قانون مواردی را در نظر گرفته است.

طبق ماده 31 قانون آیین دادرسی کیفری طرفین دعوا در امور حقوقی نهایتا می توانند از حضور دو وکیل بهره ببرند همچنین در محاکم کیفری 2 هم شاکی و هم متشاکی هر کدام مستند به ماده 346 آ.د.ک می توانند حداکثر 2 وکیل انتخاب کنند. اما در محاکم کیفری یک به استناد ماده 385 قانون آیین دادرسی مدنی هر کدام از طرفین می توانند حداکثر سه وکیل انتخاب کنند.

در برخی از موارد حتما باید متهم دارای وکیل باشد در غیر اینصورت جلسه رسیدگی برگزار نخواهد شد. در ماده 348 قانون آیین دادرسی کیفری آمده است: « در جرائم موضوع بندهای (الف)، (ب)، (پ) و (ت) ماده (۳۰۲) این قانون، جلسه رسیدگی بدون حضور وکیل متهم تشکیل نمی شود. چنانچه متهم، خود وکیل معرفی نکند یا وکیل او بدون اعلام عذر موجه در دادگاه حاضر نشود، تعیین وکیل تسخیری الزامی است و چنانچه وکیل تسخیری بدون اعلام عذر موجه در جلسه رسیدگی حاضر نشود، دادگاه ضمن عزل او، وکیل تسخیری دیگری تعیین می کند. حق‏ الوکاله وکیل تسخیری از محل اعتبارات قوه قضائیه پرداخت می شود.

تبصره ۱- هرگاه وکیل بدون عذر موجه از حضور در دادرسی امتناع کند، دادگاه مراتب را به مرجع صالح به منظور تعقیب وکیل متخلف اعلام می دارد.

تبصره ۲- هرگاه پس از تعیین وکیل تسخیری، متهم، وکیل تعیینی به دادگاه معرفی کند، وکالت تسخیری منتفی می شود.

تبصره ۳- تقاضای تغییر وکیل تسخیری از سوی متهم فقط برای یک بار قابل پذیرش است.»

فرق وکیل کیفری و وکیل تسخیری چیست؟

بر اساس قانون هر فردی این حق را دارد که از وکیل در دعوی کیفری یا حقوقی استفاده کند. اما گاهی اوقات افرادی هستند که توانایی مالی برای گرفتن وکیل را ندارند در چنین صورتی می توانند درخواست در اختیار گرفتن وکیل را داشته باشند. دادگاه رسیدگی کننده به پرونده نیز در چنین حالتی بر اساس قانون برای فرد وکیل تسخیری یا معاضدتی می گیرد.

وکیل تسخیری که دادگاه برای متهم در نظر میگیرد مختص به پرونده های کیفری است که جهت به وجود آوردن شرایط مساوی برای متهم تعیین می کند. در صورتی که متهم تقاضای داشتن وکیل تسخیری داشته باشد دادگاه تقاضای او را بررسی خواهد کرد در صورتی که متهم توانایی مالی نداشته باشد برای او در میان وکلای حوزه قضایی وکیل تسخیری انتخاب خواهد کرد.

در صورتی که وکیل تسخیری تقاضای حق الوکاله را داشته باشد دادگاه از بودجه دادگستری بر اساس تعرفه حق الوکاله وکیل تسخیری را خواهد پرداخت. وکیل تسخیری تمامی اختیارات وکیل دادگستری که فرد به خدمت می گیرد را دارد.

اما اگر شخص بخواهد به یک وکیل کیفری وکالت بدهد شرایط به گونه ای دیگر است در اینجا قدرت انتخاب گسترده است و فرد در هر نقطه از کشور که بخواهد می تواند فردی که دارای پروانه وکالت است را به عنوان وکیل خود انتخاب کند.

متهم یا شاکی در پرونده های کیفری این اختیار را دارند بر اساس شرایط قانونی حتی 2 یا سه وکیل اختیار کند. متهم در اختیار کردن وکیل کیفری هزینه را بر اساس توافق می پردازد اما متهم با داشتن وکیل تسخیری هزینه ای پرداخت نخواهد کرد.

 معمولا وکلای که توسط خود فرد انتخاب می شوند بر اساس توافقاتی که با موکل دارند بیشتر تلاش می کنند و کارها را از زوایای مختلف بررسی خواهند کرد. در واقع وکلا در هر شرایطی در مرحله اول باید تلاش کنند که قاضی بر اساس واقعیات تصمیم بگیرند.  

 اما در اختیار گرفتن وکیل تسخیری دارای شرایطی است که در ادامه به آن می پردازیم. بر اساس تبصره های ماده 186 قانون آیین دادرسی کیفری جرایمی که بر اساس قانون مجازات آن حبس ابد، قصاص نفس، رجم یا اعدام داشتن وکیل الزامی است اگر متهم وکیل اختیار نکند دادگاه الزاما برای او وکیل تسخیری تعیین خواهد کرد. مهم ترین شرایط گرفتن وکیل تسخیری در پرونده های کیفری برای متهم عدم توانایی مالی برای گرفتن وکیل است

مزایای وکیل کیفری برای پرونده کیفری؟

وکیل کیفری با گردآوری ادله لازم به قاضی در جهت کشف واقعیت و رسیدن به نتیجه مطلوب کمک خواهد کرد. یک وکیل کیفری با تجربه به موکل خود کمک خواهد کرد تا مستندات برای ارائه به دادگاه جمع آوری شود. وکیل کیفری با توجه به مهارتی که در امر وکالت دارد اطلاعات را روان و دقیق به قاضی انتقال خواهد داد.

از آنجایی که پرونده های کیفری دارای حساسیت بالایی است اگر وکیل کیفری زبده و کاربلد به همراه متهم یا شاکی وجود نداشته باشد احتمال موفقیت به شدت در آن پایین خواهد آمد.

با توجه به اینکه تنها یکبار امکان مطرح کردن پرونده کیفری وجود دارد و طرح مجدد آن امکان ندارد وجود وکیل این کمک را به موکل خواهد کرد که شکوائیه ای با کیفیت قانونی تنظیم شود و خساراتی به دلیل صدور منع تعقیب یا رد شکوائیه شامل حال موکل نشود.

بیشتر متهمان یا افرادی که در محاکم قضایی به دلیل اینکه آشنایی با مسائل حقوقی ندارند نمی توانند درک کنند که روند دادگاهی به درستی دارد پیش می رود یا خیر اما یک وکیل به گونه ای ناظر بر اجرای صحیح قانون است و اگر در دادسرا یا دادگاه اشتباهی سهوا یا عمدا صورت گیرد آن را گوشزد و پیگیری خواهد کرد.

یکی از مزایای داشتن وکیل تخصصی کیفری سرعت بخشیدن به روند پرونده و کاهش برخی از هزینه ها است. وکیل خوب بهترین روش را برای تعقیب و پیگیری دعوا انتخاب می کند که این مسائل در اینکه موکل به ناحق محاکمه نشود بسیار تاثیر گذار خواهد بود.

در کل باید گفت همراه داشتن وکیل در تمامی مراحل دارای اهمیت است از این رو قانونگذار حضور وکیل در مرحله کلانتری و دادسرا را پیش بینی کرده است.